Ga naar de inhoud

De aansturing van projectteams

Als adviseur bij Foqus Advies maken we regelmatig onderdeel uit van een projectgroep bij onze klanten. We komen allerlei soorten projectgroepen tegen, zoals de projectgroep ‘vakantiekrachten’ om de zomerbezetting te coördineren of de projectgroep ‘lerenden ophogen’ om meer leerlingen en stagiaires aan te trekken. Door regelmatig te werken in projectgroepen, is mijn interesse in onderlinge samenwerkingsverbanden en de juiste aansturing van projectgroepen gegroeid. En daarom heb ik ‘de aansturing van projectteams’ gekozen als onderwerp voor mijn eindscriptie. 

Het onderwerp van de scriptie

De afgelopen twee jaar heb ik de deeltijd Master Management gevolgd aan de Open Universiteit in Utrecht. Al in de eerste maanden van mijn opleiding werd duidelijk dat mijn interesse met name uitging naar veranderingsmanagement. Voor het teweegbrengen van een verandering binnen een organisatie wordt vaak een projectteam aangesteld. In mijn eindscriptie heb ik verder ingezoomd op projectteams en gekeken naar soorten aansturing, welke rol motivatie speelt en wat het effect hiervan is op het succes van een project. Het onderwerp van mijn scriptie was: ‘Een onderzoek naar de invloed van verschillende controlesystemen op de motivatie van projectmedewerkers in virtuele projectteams’. 

Aansturingsmethoden voor het aansturen van teams

Allereerst zijn er verschillende aansturingsmethoden onderzocht die gebruikt worden voor de aansturing van projectteams. Zelfsturing is een bekende methode, waarbij individuele teamleden verantwoordelijkheden op zich nemen en er geen manager en/of projectleider is. Ook gedragscontrole wordt vaak als aansturingsmethode gebruikt. Deze aansturingsmethode legt de focus op het transformatieproces in plaats van op de uitkomst van het project. In mijn onderzoek is ingezoomd op management control systems als methode, waarbij aansturing plaats vindt door middel van vier soorten controle; results-, action-, personnel– en cultural control (ofwel controlesystemen). Het voordeel van controle is gedragingen op een wenselijke manier te beïnvloeden, wat resulteert in het bereiken van organisatiedoelstellingen.  

Motivatie en succes van het project

Vervolgens is in deze scriptie onderzoek gedaan naar intrinsieke en extrinsieke motivatie bij projectmedewerkers. Intrinsieke motivatie wordt gedefinieerd als ‘doen’ wat goed is voor eigen je bestwil. Het ultieme doel is om iets te doen voor je plezier en vanuit persoonlijke interesse, zonder druk of beloning. In tegenstelling tot extrinsieke motivatie, die tot stand komt door een externe stimulans zoals een economische beloning, reputatiefeedback of wederkerigheid. Tot slot is projectsucces onderzocht, dat in dit onderzoek bestaat uit de som van effectiviteit en efficiëntie. Effectiviteit is een maatstaf voor de waarschijnlijkheid dat het team zijn doel zal bereiken. Bij efficiënte wordt met name gelet op kosten- en tijdefficiëntie, het verloop van het project en binnen het gestelde budget blijven. 

Het onderzoeksresultaat

Het doel van dit onderzoek was het verkrijgen van inzicht in de relatie tussen controlesystemen en de intrinsieke en extrinsieke motivatie van projectmedewerkers. Vervolgens is in dit onderzoek de relatie tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie en het projectsucces onderzocht. Uit het onderzoek kan geconcludeerd worden dat action control (dat gebruikt wordt om te proberen medewerkers activiteiten te laten uitvoeren, die voordelig zijn voor de organisatie) een negatief effect heeft op de intrinsieke motivatie en een positief effect heeft op de extrinsieke motivatie. Personnel control (dat wordt gebruikt om medewerkers persoonlijk te motiveren) heeft daarentegen een negatief effect op de extrinsieke motivatie. Al met al is gebleken dat intrinsieke motivatie de kans op projectsucces vergroot.

Toepassing in de praktijk

Wat zeggen deze resultaten? Dit onderzoek bevordert de bewustwording van projectleiders en managers over verschillende controlesystemen en de effecten hiervan. Gezien de resultaten is het voor een projectleider verstandig om een aansturingsmethode te gebruiken die de intrinsieke motivatie bevordert en weg te blijven bij een aansturingsmethode die de extrinsieke motivatie aanwakkert (zoals action control).  Het versterken van intrinsieke motivatie kan door autonomie, verbondenheid en competentie te creëren op de werkvloer, want het sturen op gedrag en het handelen vanuit vrije wil zal de intrinsieke motivatie vergroten. Het aanwakkeren van intrinsieke motivatie geeft niet alleen een positief effect op het projectresultaat, het komt ook ten goede aan doorzettingsvermogen, zelfevaluatie en doeloriëntatie van projectmedewerkers.

 

Arianne DonkelaarWil je meer weten over de juiste aansturing van projectteams, laat het  me dan weten. Ik ben bereikbaar op 06 48 43 71 86 en via mail: arianne@foqus-advies.nl


Dit artikel is geschreven door Arianne van Donkelaar, adviseur